İl Sağlık Müdürü Dr. Ferhat Damkacı, kış aylarında grip, nezle ve soğuk algınlığından korunmak için her gün müdafaa sistemini güçlendirici özelliğe sahip havuç, brokoli, kabak şeklinde sebzelerin yanı sıra portakal, mandalina, elma ve greyfurt benzer biçimde meyvelerin tüketilmesini önerdi.
Damkacı, sağlıklı bir kış koymak için ehil ve dengeli beslenmenin büyük ehemmiyet taşıdığını belirtti. İnsanı en iyi sakınan sistemin "Vücudun organik müdafaa sistemi" olduğunu söyleyen Damkacı, "Yaşamın her döneminde ehil ve dengeli beslenme sağlığın korunması için esastır. Bu nedenle besin çeşitliliğine itina gösterilmeli ve öğün atlanmamalıdır. Enfeksiyon rahatsızlıklarından korunmak için ehil ve dengeli beslenmeye özen gösterilmelidir. Sağlıklı Yemek Tabağında belirtilen beş gıda grubu tanımlanmış olup bu besinler ehil miktarlarda alınmalıdır. Süt ve ürünleri, et, tavuk, balık, yumurta, baklagiller, yağlı tohumlar, sert kabuklu yemişler, tahıllar, sebzeler ve meyveler. Beş gıda grubunun içerdiği gıda ögelerinden ehil ve dengeli miktarda alınmalıdır. Bağışıklık sistemini güçlendirici özelliği olan A ve C vitamini şeklinde antioksidan vitaminlerden zengin, havuç, brokoli, kabak, lahana, karnabahar, maydanoz şeklinde sebzelerin yanı sıra kış aylarında bolca bulunan portakal, mandalina, elma benzer biçimde meyvelerin tüketimi önemlidir. Bağışıklık sistemini güçlendirici özelliği olan A ve C vitamini şeklinde antioksidan vitaminlerden zengin havuç, brokoli, kabak, lahana, karnabahar, maydanoz gibi sebzelerin yanı sıra kış aylarında bol miktarda bulunan portakal, mandalina, elma gibi meyvelerin tüketimi önemlidir. E vitamini de bağışıklık sisteminin güçlendirilmesinde etkilidir. Soğuk algınlığı ve diğer enfeksiyonlara karşı vücut direncini arttırmaktadır. E vitaminin iyi kaynakları yeşil yapraklı sebzeler, kuru baklagiller ve fındık, ceviz gibi yağlı tohumlardır. Özellikle kış mevsimde havanın güneşli olduğu zamanlarda mümkün olduğunca güneşten faydalanılmalıdır. Güneşten faydalanmasının mümkün olmadığı hallerde besin desteği olarak D vitamini alınabilir. Balık D vitamini, beyin fonksiyonlarının gelişimi için gerekli çoklu doymamış yağ asitleri, kalsiyum, fosfor, selenyum, iyot mineralleri ve E vitamini ihtiva eder. Bu nedenle kış aylarında haftada 2 kez balık tüketilmedir. Ayrıca probiyotik besinler, sebzeler kuru baklagiller, tam tahıllar yağlı tohumlar, meyveler ve probiyotik mamüller yoğurt, ayran, boza, tarhana, şalgam suyu, turşular bağışıklık sistemini müspet etkilerler." diye belirtti.
“Bol su için”
Vücut ısısını dengede tutabilmek için bol sıvı alımı icap ettiğini de söyleyen Damkacı; “Vücut ısısını dengede tutabilmek için bol sıvı alımı gerekmektedir. Yeterli sıvı alımı vücutta oluşan toksinlerin (zararlı öğeler) atılması, vücut fonksiyonlarının düzenli çalışmasında, metabolizma dengesinin sağlanmasında ve vücutta pek oldukça biyokimyasal reaksiyonun gerçekleşmesinde son derece mühim rol oynamaktadır. Bu nedenle, her gün 2-2.5 litre su içilmeli, sıvı alımının karşılanmasında ıhlamur, adaçayı, kuşburnu çayı, açık çay benzer biçimde içecekler tercih edilmelidir” dedi.
“Gıda güvenliğine dikkat”
Alışveriş ve alınan mamüller için önerilerde bulunan Damkacı, “Gıda güvenliğine dikkat edilmelidir. Bu konuda DSÖ önerilerine bakılırsa sebze ve meyveler normal durumlardaki benzer biçimde yıkanmalıdır. Dokunmadan ilkin eller su ve sabunla yıkanmalıdır. Sonrasında bilhassa çiğ yeneceklerse temiz su ile yıkanmalıdır. Dünya Sağlık Örgütü alışverişler için önerileri ise şu şekildedir: sosyal mesafe korunmalı, eller göz, ağız ve buruna dokundurulmamalıdır. Mümkünse ellerinizi market arabası veya sepetlerine dokunmadan dezenfekte ediniz, Eve geldiğinizde ve aldıklarınızı yerleştirdikten sonrasında elleriniz yıkayınız. Gıda ve besin paketlerinden geçiş bilgisi bulunmamaktadır” ifadelerine yer verdi.
"Kiloya dikkat"
İl Sağlık Müdürü Dr. Ferhat Damkacı, en son kış mevsiminde, çoğu zaman yağlı ve şekerli besinlere eğilim olduğunu hatırlatarak, “Havanın soğuması ile beraber kapalı ortamlarda daha fazla vakit geçirilmekte, fiziksel aktivite yoğunluğunda azalma olmaktadır. Kış mevsiminde fizyolojik aktivitenin az olması, gecelerin uzaması nedeni ile tv başlangıcında fazla vakit geçirilmesi ve besinlerin atıştırılması gibi nedenlerden dolayı vücut ağırlığında istenmeyen yönde değişiklikler olabilmektedir. Genellikle yaz aylarında dikkat edilmeye başlanan kilogram kontrolü, kış aylarında yerini ihmalkârlığa bırakır. Birçok insan, kalınca kıyafetler içinde kilolarını daha huzurlu saklayabileceklerini düşünerek, sıhhatli beslenme alışkanlıklarından uzaklaşırlar. Kış mevsiminde yeterli ve dengeli beslenmenin sağlanması sağlığımızın korunması açısından ehemmiyet taşımaktadır” dedi.
(Mahsuni İZCİ)